در خصوص رویه و ثبت نام خودرو طرح مادران 1404 سوالات بسیاری مطرح است. ثبت‌نام خودرو در طرح مادران ۱۴۰۴ بر پایه قانون «حمایت از خانواده و جوانی جمعیت» طراحی شده و هدف آن ایجاد مسیر ساده‌تر و قابل‌دسترسی‌تر برای مادرانی است که شرایط فرزندآوری این قانون را دارند. در این طرح، بخشی از ظرفیت فروش خودروسازان به‌صورت اختصاصی به مادران واجد شرایط تعلق می‌گیرد تا بتوانند خارج از برخی محدودیت‌های عمومی، در فروش‌های فوق‌العاده، عادی یا پیش‌فروش شرکت کنند.
در واقع ملاک اصلی احراز شرایط، اطلاعات ثبت‌احوال درباره تعداد فرزندان و تاریخ تولد فرزند دوم یا فرزند بعدی است و تمام مراحل از طریق سامانه‌های رسمی فروش خودروسازان انجام می‌شود. این طرح در سال ۱۴۰۴ به‌دلیل اصلاحات جدید بخشنامه‌ها و هماهنگی بین ایران‌خودرو، سایپا و سایر شرکت‌ها، با شفافیت بیشتری اجرا شده و مادران می‌توانند با داشتن مدارک پایه و هویت معتبر، بدون پیچیدگی اضافه، فرآیند ثبت‌نام را طی کنند. در ادامه جزئیات بیشتری را در خصوص رویه ثبت نام ایران خودرو طرح مادران 1404 مورد بررسی قرار خواهیم داد.
طرح مادران 1404 چیست و چه کسانی مشمول می‌شوند؟
طرح مادران ۱۴۰۴ یکی از زیرمجموعه‌های قانون «حمایت از خانواده و جوانی جمعیت» است که با هدف تسهیل خرید خودرو برای مادران واجد شرایط اجرا می‌شود. در این طرح، خودروسازان بخشی از ظرفیت فروش خود را به مادرانی اختصاص می‌دهند که حداقل دو فرزند دارند و تولد فرزند دوم یا فرزند بعدی آن‌ها پس از ۲۴ آبان ۱۴۰۰ ثبت شده باشد.
ملاک احراز شرایط، اطلاعات ثبت‌احوال است و ثبت‌نام فقط باید توسط خود مادر انجام شود؛ یعنی پدر یا سایر اعضای خانواده امکان استفاده از این امتیاز را ندارند. این طرح به مادران کمک می‌کند در فروش‌های فوق‌العاده، پیش‌فروش یا فروش عادی، بدون برخی محدودیت‌های معمول ثبت‌نام کنند و شانس بالاتری برای تخصیص خودرو داشته باشند.
البته در این بین برخی خانواده‌ها ممکن است شرایط طرح مادران را نداشته باشند که می‌توانند از طرح‌های جایگزین نظیر: ثبت نام فیدلیتی و البته ثبت نام دیگنیتی با شرایط ویژه و مطلوب استفاده کنند. ظرفیت و زمان ثبت نام طرح مادران هم به شکل دوره‌ای و بنا به شرایط فروش اعلام خواهد شد که از طریق سایت‌های مرجع قابل پیگیری است.
شرایط ثبت نام خودرو طرح مادران 1404
مادر برای ورود به این طرح باید هویت و وضعیت فرزندآوری‌اش با معیارهای این قانون تطبیق داشته باشد و اطلاعات ثبت‌شده‌اش با داده‌های سازمان ثبت‌احوال هم‌خوانی داشته باشد. در کنار این معیارهای اصلی، خودروسازها نیز بسته به نوع فروش (فوری، فوق‌العاده یا پیش‌فروش) شرایط جانبی خود را اعمال می‌کنند.
شرایط ثبت‌نام طرح مادران ۱۴۰۴:
- مادر باید حداقل دو فرزند داشته باشد.
- فرزند دوم یا فرزند بعدی باید بعد از ۲۴ آبان ۱۴۰۰ متولد شده باشد.
- ثبت‌نام فقط باید با کد ملی و نام خود مادر انجام شود.
- شماره موبایل باید به نام مادر باشد.
- کارت بانکی و حساب واریز وجه نیز باید متعلق به مادر باشد.
- داشتن سن حداقل ۱۸ سال الزامی است.
- در بسیاری از بخشنامه‌ها، محدودیت‌های رایج مانند سابقه خرید قبلی یا پلاک فعال برای مادران حذف یا سبک‌تر شده است.
- اطلاعات تعداد فرزندان و تاریخ تولد آن‌ها صرفاً از ثبت‌احوال تأیید می‌شود و ارائه مدرک دستی تأثیر ندارد.
- متقاضی باید در سامانه فروش رسمی خودروساز ثبت‌نام کند و در بازه اعلام‌شده نسبت به تکمیل مراحل پرداخت یا انتخاب خودرو اقدام نماید
مدارک لازم برای ثبت نام طرح جوانی جمعیت
برای ثبت‌نام در طرح جوانی جمعیت، مادر باید هویت و شرایط فرزندآوری خود را به‌صورت رسمی در سامانه اثبات کند. بخش عمده اطلاعات به‌صورت سیستمی از ثبت‌احوال و سامانه‌های مرتبط استعلام می‌شود، اما برخی مدارک پایه باید در زمان ثبت‌نام یا هنگام تکمیل پرونده آماده باشد تا فرآیند بدون نقص پیش برود.
مدارک موردنیاز:
- کارت ملی و شماره ملی معتبر مادر
- شناسنامه مادر به‌همراه صفحه توضیحات
- شناسنامه تمام فرزندان، مخصوصاً فرزند دوم یا سوم که بعد از ۲۴ آبان ۱۴۰۰ متولد شده است
- شماره تلفن همراه ثبت‌شده به نام مادر
- شماره شبای بانکی و کارت بانکی فعال به نام مادر برای واریز و پرداخت
- در صورت درخواست سامانه: گواهی ولادت یا استعلام ثبت احوال برای تطبیق زمان تولد فرزند اخیر
مراحل ثبت نام طرح مادران در سامانه
ثبت‌نام طرح مادران در سامانه‌های فروش خودروسازان با وجود تفاوت‌های جزئی، یک مسیر ثابت و سیستمی دارد که تمام مراحل آن بر پایه تطبیق اطلاعات مادر با ثبت‌احوال و تأیید شرایط طرح جوانی جمعیت انجام می‌شود. برای اینکه فرآیند بدون خطا پیش برود، لازم است مادر با حساب کاربری معتبر وارد سامانه شود، اطلاعات پایه را دقیق ثبت کند و در زمان اعلام‌شده مراحل پرداخت را تکمیل نماید.
ایجاد حساب کاربری و فعال‌سازی هویت مادر
مادر باید وارد سامانه فروش خودروساز شود و حساب کاربری مخصوص خود را ایجاد کند. در این مرحله، شماره موبایل حتماً باید به نام مادر باشد، زیرا تأیید پیامکی و اتصال حساب کاربری به هویت اصلی از همین داده‌ها انجام می‌شود. پس از ثبت کد ملی و اطلاعات اولیه، سامانه به‌صورت خودکار به ثبت‌احوال متصل می‌شود تا صحت هویت و وضعیت خانوادگی را بررسی کند. هر نوع مغایرت در نام، کد ملی یا اطلاعات تماس باعث توقف فرآیند می‌شود.
استعلام و تأیید شرایط طرح جوانی جمعیت
بعد از ورود کامل به حساب کاربری، بخش «طرح مادران / جوانی جمعیت» برای مادر فعال می‌شود. در این مرحله، سامانه به‌طور خودکار تعداد فرزندان، تاریخ تولد فرزند دوم یا سوم و زمان ولادت پس از ۲۴ آبان ۱۴۰۰ را از ثبت‌احوال بررسی می‌کند. مادر نیاز به بارگذاری سند ندارد؛ تمام تأییدها سیستمی است. اگر تاریخ تولد فرزند مشمول درست ثبت نشده باشد یا هنوز در ثبت‌احوال به‌روزرسانی نشده باشد، سیستم اجازه ادامه مراحل را نمی‌دهد.
انتخاب خودرو و نوع فروش متناسب با شرایط
پس از تأیید نهایی شرایط طرح، صفحه انتخاب خودرو باز می‌شود. در این بخش، خودروساز فهرست خودروهایی را که در آن دوره از فروش در طرح مادران ارائه می‌شود، نمایش می‌دهد. مادر باید نوع فروش (فوری، فوق‌العاده یا پیش‌فروش)، زمان تحویل، مبلغ پیش‌پرداخت، قیمت نهایی، امکانات خودرو و ظرفیت عرضه را با دقت بررسی کند. انتخاب اشتباه در این مرحله ممکن است بعداً امکان تغییر نداشته باشد.
ثبت درخواست خرید و تکمیل اطلاعات مالی
در ادامه، مادر وارد بخش ثبت درخواست خرید می‌شود. سامانه در این بخش مشخصات حساب بانکی و کارت بانکی را که باید حتماً به نام مادر باشد دریافت می‌کند. اطلاعات شبای بانکی، شماره کارت و شماره حساب برای مراحل پرداخت و بازگشت احتمالی وجه الزامی است. پس از ثبت حساب بانکی، درخواست مادر در سامانه به‌عنوان یک «پیش‌ثبت‌نام معتبر» ثبت می‌شود.
پرداخت وجه تعیین‌شده و نهایی‌سازی ثبت‌نام
مرحله آخر مربوط به واریز وجه است. بسته به نوع فروش، مادر باید مبلغ پیش‌پرداخت یا قیمت کامل خودرو را در زمان اعلام‌شده واریز کند.
پرداخت باید تنها از طریق حساب بانکی به نام مادر انجام شود. پس از پرداخت موفق، سامانه یک کد پیگیری صادر می‌کند که سند رسمی ثبت‌نام است. از این مرحله به بعد، درخواست وارد فرآیند تخصیص، قرعه‌کشی یا بررسی نهایی می‌شود و نتیجه در زمان اعلام‌شده در همان حساب کاربری نمایش داده می‌شود.
پیگیری وضعیت درخواست و تکمیل مدارک پس از تایید تخصیص
پس از نهایی‌سازی ثبت‌نام و صدور کد پیگیری، مادر باید به‌صورت منظم وارد حساب کاربری خود در سامانه شود و وضعیت درخواست را بررسی کند. اگر خودرو به او تخصیص داده شده باشد، سامانه مرحله بعدی شامل بارگذاری مدارک تکمیلی، انتخاب نمایندگی، زمان تحویل و پرداخت باقیمانده مبلغ را نمایش می‌دهد. این مرحله اهمیت زیادی دارد زیرا عدم تکمیل مدارک یا تأخیر در پرداخت‌های بعدی می‌تواند موجب لغو تخصیص خودرو شود.
محدودیت‌ها و نکات مهم قبل از ثبت نام
پیش از ورود به طرح مادران، مهم است بدانیم که هرچند این طرح بخشی از محدودیت‌های رایج را سبک‌تر می‌کند، اما همچنان قواعد فنی و سامانه‌ای دارد که نادیده‌گرفتن‌شان باعث رد صلاحیت یا لغو ثبت‌نام می‌شود. بیشتر این نکات به احراز هویت، زمان‌بندی فروش و قوانین اختصاصی هر خودروساز برمی‌گردد؛ نظیر:
- اطلاعات تعداد فرزندان و تاریخ تولد فقط از ثبت‌احوال تأیید می‌شود و مدرک دستی تأثیری ندارد.
- ثبت‌نام باید با سیم‌کارت، کارت بانکی و حساب بانکی به نام خود مادر انجام شود.
- در برخی دوره‌ها محدودیت سابقه خرید یا داشتن پلاک فعال همچنان برقرار است؛ باید بخشنامه همان دوره دقیق بررسی شود.
- ظرفیت فروش طرح مادران محدود است و زمان باز شدن سامانه اهمیت زیادی دارد.
- امکان ویرایش اطلاعات هویتی معمولاً وجود ندارد و اشتباه در واردکردن اطلاعات باعث رد نهایی می‌شود.
- هر دوره فروش قوانین پرداخت، پیش‌پرداخت، نوع خودرو و زمان تحویل مخصوص خود را دارد و نمی‌توان آن را به دوره دیگر تعمیم داد.
- عدم تکمیل مراحل پرداخت در بازه تعیین‌شده به معنای لغو امکان خرید است، حتی اگر شرایط اولیه تأیید شده باشد.
تفاوت طرح مادران ایران‌خودرو و سایپا
برای مقایسه طرح مادران در ایران‌خودرو و سایپا، ابتدا باید درنظر داشت که هر دو خودروساز براساس یک قانون واحد (قانون جوانی جمعیت) عمل می‌کنند، اما در شیوه اجرا، مدل‌های عرضه‌شده، نوع محدودیت‌های جانبی و فرآیند فروش تفاوت‌هایی دیده می‌شود.
| مقایسه | ایران‌خودرو | سایپا |
| نوع خودروهای عرضه‌شده | تنوع بیشتر در خودروهای سدان و هاچ‌بک مانند پژو، سمند، تارا و رانا | تمرکز روی خودروهای اقتصادی‌تر مثل کوییک، ساینا، شاهین و مدل‌های جدیدتر |
| محدودیت‌های سابقه خرید | در برخی دوره‌ها محدودیت ۲۴ یا ۴۸ ماهه اعمال می‌شود | معمولاً محدودیت‌ها سبک‌تر یا کوتاه‌تر است |
| زمان‌بندی فروش | دوره‌های فروش منظم و اغلب پرتعداد | تعداد فروش‌ها کمتر اما زمان اطلاع‌رسانی شفاف‌تر |
| شیوه ثبت‌نام و احراز هویت | از طریق سامانه فروش ایران‌خودرو با استعلام سیستمی ثبت‌احوال | از طریق سامانه سایپا با روند مشابه اما ساده‌تر در برخی مراحل |
| نوع پرداخت و نحوه تسویه | معمولاً پیش‌پرداخت بالاتر یا شرایط متنوع‌تری دارد | گزینه‌های اقتصادی‌تر و در برخی طرح‌ها پیش‌پرداخت کمتر |
| سطح تقاضا و رقابت | تقاضا معمولاً بیشتر و شانس تخصیص پایین‌تر است | تقاضا کمی متعادل‌تر و شانس تخصیص بالاتر نسبت به ایران‌خودرو |
اگر شرایط طرح مادران را نداریم چه کنیم؟
اگر شرایط ورود به طرح مادران را ندارید، هنوز چند مسیر قانونی برای ثبت‌نام خودرو باقی می‌ماند. مهم‌ترین راه، استفاده از طرح‌های فروش عادی خودروسازان است؛ فروش فوق‌العاده، پیش‌فروش یا فروش نقدی که بدون شرط فرزندآوری برگزار می‌شوند و فقط ضوابط عمومی مثل نداشتن خرید اخیر یا پلاک فعال را شامل می‌شوند.
در اتو خسروانی نیز امکان استفاده در طرح ثبت‌نام انواع خودروهای محبوب بازار فراهم است که رویه آن به شکل دوره‌ای اطلاع‌رسانی خواهد شد. نظیر ثبت نام خودروهایی مانند: فیدلیتی، دیگنیتی و…
مسیر دیگر، طرح‌های جایگزین جوانی جمعیت مثل طرح «پشتیبانی خانواده»، «جوانان» یا طرح‌های مناسبتی برخی خودروسازهاست که در بعضی دوره‌ها بدون شرط فرزند اجرا می‌شود. همچنین می‌توان از بازار آزاد یا طرح‌های لیزینگ معتبر استفاده کرد که ثبت‌نام ساده‌تری دارند اما شرایط مالی متفاوتی می‌طلبند. در کنار آن، اگر فرزند دوم شما پس از تاریخ مقرر متولد نشده، تنها راه احراز شرایط، ثبت سیستمی تولد جدید و تطبیق اطلاعات با ثبت‌احوال است؛ به‌عبارت‌دیگر هیچ راه میان‌بری برای ورود به طرح مادران وجود ندارد و سامانه فقط بر اساس داده‌های رسمی تصمیم می‌گیرد.
جمع‌بندی و سوالات پرتکرار
ماهیت این طرح بر استعلام لحظه‌ای داده‌های ثبت‌احوال، تطبیق هویت مادر و کنترل تعداد فرزندان استوار شده و به همین دلیل خطای انسانی یا ارائه مدارک کاغذی در آن به حداقل می‌رسد. خودروسازان نیز با اختصاص بخشی از ظرفیت فروش به این گروه، عملاً یک مسیر اولویت‌دار ایجاد کرده‌اند که در آن محدودیت‌های معمول مثل سابقه خرید یا داشتن پلاک فعال در بسیاری از دوره‌ها حذف یا سبک‌تر می‌شود.
از نظر اجرایی، این طرح زمانی بهترین بازده را دارد که مادر با مدارک کامل، شماره موبایل و حساب بانکی به نام خود، و آگاهی از مدل‌های عرضه‌شده در هر فراخوان، وارد سامانه شود؛ زیرا هر دوره از فروش بسته به نوع محصول، ظرفیت، پیش‌پرداخت و زمان تحویل، قوانین ریز مخصوص به خود دارد.
۱. آیا داشتن پلاک فعال مانع ثبت‌نام در طرح مادران است؟
در بسیاری از دوره‌ها خیر؛ محدودیت پلاک فعال برای مادران حذف شده است.
۲. ملاک اصلی احراز شرایط طرح مادران چیست؟
تطبیق سیستمی تاریخ تولد فرزند دوم یا بعدی پس از ۲۴ آبان ۱۴۰۰.
۳. آیا ثبت‌نام باید حتماً با سیم‌کارت خود مادر انجام شود؟
بله شماره موبایل الزامی باید به نام مادر باشد.
۴. آیا امکان ویرایش اطلاعات بعد از ثبت‌نام وجود دارد؟
فقط در بازه تعیین‌شده در سامانه و معمولاً برای اطلاعات هویتی قابل اصلاح نیست.
۵. مبلغ پیش‌پرداخت در طرح مادران با فروش عادی متفاوت است؟
بله بسته به نوع خودرو و بخشنامه، پیش‌پرداخت می‌تواند کمتر یا متفاوت از فروش عادی باشد.
