بر اساس اعلام وزارت صنعت، معدن و تجارت، نحوه عرضه خودروهای وارداتی با روندی خارج از بورس کالا مشخص شد. اخبار اولیه از ثبت نام و عرضه خودروهای وارداتی از 6 اسفند 1401 حکایت داشت و اگر چه روند واردات خودرو با تاخیر مواجه بود، اما از این تاریخ روند واردات خودروهای خارجی طبق آیین نامه واردات خودرو به صورت رسمی آغاز شد. بر اساس اعلام رسمی وزارت صمت، ضمن مشخص شدن لیست شرکتهای واردکننده، ثبت سفارش حدود 90 خودرو تاکنون تایید شده و قرار است این تعداد تا پایان سال به 100 هزار خودرو افزایش یابد. طبق اعلام سخنگوی وزارت صنعت معدن و تجارت، افرادی که قصد خرید خودروهای وارداتی را دارند باید از ساعت 12 روز 6 اسفند 1401، به سامانه یکپارچه تخصیص خودرو (www.saleauto.ir) مراجعه و ثبت نام کنند. روند خرید این خودروها با روند ثبت نام و قرعه کشی و همچنین روند خرید از بورس کالا کمی تفاوت دارد و برای بسیاری از خریداران پیچیده و عجیب به نظر میرسد. بنابراین در صورتی که قصد شرکت در این روند خرید را داشته باشید، باید حتما از شرایط آن به طور دقیق آگاه شوید.
روش جدید خرید خودروهای وارداتی چگونه است؟
یک تفاوت مهم بین این روش با روش عرضه خودروها در بورس کالا وجود دارد. در روش عرضه خودروها در بورس کالا، متقاضیان دقیقا میدانستند که قصد خرید چه خودرویی را دارند. اما در این روش جدید، مشتریان دقیقا نمیدانند که برای خرید چه خودرویی ثبت نام میکنند. زیرا برند و مدل خودروهای وارداتی پس از مشخص شدن برندگان قرعه کشی اعلام میشود. به این ترتیب از ابتدا برند و مدل خودروهای وارداتی به طور دقیق مشخص نیست و ۱۰۰ هزار نفری که در این قرعه کشی برنده میشوند، در ابتدای کار نمیدانند که قرار است کدام خودرو را خریداری کنند.
نحوه ثبت نام برای خرید خودروهای وارداتی
اولین مرحله طرح جدید عرضه خودروهای وارداتی، ثبت نام متقاضیان است. سامانه یکپارچه تخصیص خودرو به آدرس saleauto.ir از سوی وزارت صمت به عنوان مرجع اصلی ثبت نام این خودروها معرفی شده است. برای این کار متقاضیان ابتدا باید مبلغ 500 میلون تومان را در یکی از بانکهای منتخب که لیست آنها اعلام میشود، بلوکه کنند. سپس باید ظرف مدت یک هفته به آدرس سایت مذکور مراجعه و فرآیند ثبت نام را انجام دهند. پس از پایان زمان ثبت نام و طی 4 یا 5 روز، وزارت صمت 100 هزار نفر را به صورت قرعه کشی از بین افرادی که ثبت نام کردهاند، انتخاب مینماید. همچنین قرار است لیستی از افراد جایگزین نیز معرفی شوند که در صورت انصراف برندگان قرعه کشی، امکان خرید خودروهای وارداتی را داشته باشند.
با توجه به اینکه قرار است عرضه این خودروها خارج از روند قبلی یعنی بورس کالا صورت گیرد، وزارت صمت ظرف یک هفته در سامانه یکپارچه تخصیص خودرو اقدام به پذیره نویسی برای برای خرید خودروهای وارداتی میکند. در این روند خرید چند شرط مهم برای متقاضیان وجود دارد: شرط اول داشتن گواهینامه است که در ثبت نام قرعه کشی خودروهای تولید داخل نیز مطرح بود. دوم اینکه افراد متقاضی نباید در 48 ماه گذشته اقدام به خرید خودرو کرده باشند و سوم اینکه پلاک فعالی به نام آنها وجود نداشته باشد.
لازم است متقاضیان پیش از ثبت نام از داشتن شرایط لازم جهت خرید خودروهای وارداتی (که در سامانه یکپارچه تخصیص خودرو اعلام میشود) اطمینان حاصل کنند تا در روند ثبت نام و خرید خودرو با مشکلی مواجه نشوند. برای مثال باید توجه داشته باشید که تا زمان تحویل خودروی وارداتی خریداری شده، نباید پلاک فعالی به نام متقاضی ثبت شود. در غیر این صورت روند خرید لغو و متقاضی ملزم به پرداخت جریمه 5 درصدی خواهد شد.
نحوه مشخص شدن برند و مدل خودروی برندگان
پس از انجام قرعه کشی و مشخص شدن برندگان و همچنین لیست جایگزین، مرحله بعد یعنی مشخص شدن لیست خودروهای وارداتی انجام میشود. به این ترتیب که مثلا گفته میشود خودروی شماره 1 قابل خرید است. در این حالت، از بین ۱۰۰ هزار نفر متقاضی انتخاب شده، از بالای لیست امکان خرید خودرو شماره 1 برای برندگان قرعه کشی فراهم میشود. توجه داشته باشید که ممکن است ظرفیت خودروی شماره 1 به پایان برسد و سایر افراد لیست که در جایگاه پایینتری قرار دارند، امکان خرید خودروی شماره 1 را نداشته باشند. به این ترتیب، به این نتیجه میرسیم که جایگاه افراد برنده شده در قرعه کشی، در مشخص شدن مدل و برند خودروی خریداری شده بسیار اهمیت دارد و شانس افرادی که در بالای لیست قرار دارند، برای خرید خودروی مورد نظرشان بیشتر است.
نکته مهم دیگر این است که در تمام مراحل خرید، مبلغ 500 میلیون تومان در حساب شما به صورت بلوکه باقی خواهد ماند و اگر آن را برداشت کنید، ثبت نام شما در این روند خرید به طور کامل لغو میشود. در این صورت با توجه به مشخص نبودن زمان وارد شدن و تحویل خودرو، متقاضیان نمیدانند که قرار است تا چه زمانی پول آنها در بانک به صورت بلوکه باقی بماند. هر چند که وزارت صمت اعلام کرده که متناسب با مدت زمان، برای مشتریان سود بلندمدت و کوتاه مدت واریز خواهد شد که البته میزان آن هم برای مشتری مشخص نیست.
ممکن است برخی از برندگان قرعهکشی علاقهای به خرید خودرویی که برای آنها مشخص میشود نداشته باشند. در این صورت باید صبر کنند تا ببینند در مرحله بعدی عرضه چه خودرویی ارائه میشود تا در صورت امکان، خودروی موردنظر خود را خریداری کنند.
عقد قرارداد بین متقاضی و شرکت وارد کننده خودرو
مرحله بعدی خرید خودرو در روش جدید، عقد قرارداد با شرکت وارد کننده خودرو است. پس از اینکه مدل خودروی شما در مرحله دوم مشخص شد باید بر اساس مدل و برند خودرو، با شرکتی که آن را وارد میکند قرارداد منعقد کنید. در این قرارداد شرکت وارد کننده متعهد میشود که در بازه زمانی سه تا شش ماه، نسبت به تحویل خودرو مشخص شده به متقاضی اقدام کند. در این روش خرید به ازای هر ماه تاخیری که از سوی شرکت وارد کننده صورت گیرد، جریمه 7.5 درصدی به متقاضی پرداخت خواهد شد و اگر تحویل خودرو صورت نگیرد، شرکت واردکننده ملزم به پرداخت جریمه 5 + 7.5 درصدی به مشتری میشود. از طرف دیگر، در صورتی که خریدار از خرید خودرو منصرف شود نیز ملزم به پرداخت جریمه 5 درصدی به شرکت وارد کننده میشود.
پرداخت هزینه خودرو در سه مرحله و تحویل خودرو
متقاضیان باید پرداخت هزینه خودرو را در سه مرحله انجام دهند. در مرحله اول متقاضی باید ظرف مدت 3 روز، بهای کالا، سود وارد کننده، هزینه حمل و نقل و بیمه را پرداخت کند. با توجه به اینکه زمان دقیق وارد شدن خودرو نیز مشخص نیست، مشتریان دقیقا نمیدانند چه مبلغی را باید برای خرید خودرو پرداخت کنند.
مرحله دوم پرداخت، به هزینههای گمرکی اختصاص دارد و در این مرحله متقاضی باید به طور کامل هزینههای گمرکی را پرداخت کند که در غیر این صورت ضمن فسخ قرارداد بسته شده با شرکت وارد کننده، ملزم به پرداخت ۵ درصد جریمه نیز خواهد شد. نکته مهم اینجاست که هزینههای گمرکی بر اساس نرخ روز محاسبه میشود و این مبلغ نیز مانند بهای خودرو، از ابتدا برای مشتری مشخص نخواهد بود.
مرحله سوم پرداخت هزینه نیز به هزینههای شمارهگذاری و مالیات بر ارزش افزوده مربوط میشود که توسط مشتری پرداخت خواهد شد. پس از انجام این سه مرحله خودرو به مشتری تحویل داده میشود.
جمع بندی
در آخر می توان گفت نحوه خریدی که وزارت صمت برای متقاضیان در نظر گرفته است بسیار عجیب و منحصر به فرد تا به الان است زیرا نه مدل و نه حتی برند خودرو مشخص است یعنی ممکن است طبق اخبار منتشر شده خودروی کارکرده نیز به خریداران فروخته شود. مورد مهم تر این است که در این طرح فروش، اگر افراد زیادی ثبت نام کنند مبلغ قابل توجه ای در حساب های وکالتی بلوکه می شود و این یعنی دریافت نقدینگی افراد با هدف تثبیت بازار دلار و طلا که در این صورت توصیه ما این است که به صورت نقدی یا اقساطی خودروی خود را تهیه نماید.